Al 12 stalbranden in 2019, waar gaat het mis?

Source: BCM Academy
Al 12 stalbranden in 2019, waar gaat het mis?

In de nacht van 21 op 22 augustus kwamen duizenden kippen om het leven door een stalbrand in het Gelderse Nijkerk. 14 augustus was het ook al raak in het Friese dorp Niawier. Waar komt deze branduitbarsting vandaan?

In 2019 zijn al ruim 40.000 dieren meer in vuur opgegaan dan vorig jaar (Wakker Dier). Waar komt dit door, wat zijn de gevolgen en hoe kunnen we dit voorkomen?
 
Sinds 2014 worden gegevens van stalbranden bijgehouden. Ze komen steeds vaker voor en maken steeds meer slachtoffers. Niet alleen kippenstallen, maar ook bijvoorbeeld varkensstallen hebben afgelopen jaar systematisch in de brand gestaan. Daarom is vanuit de varkenshouderij gepleit voor een onafhankelijk onderzoekd. Hoe kunnen stalbranden in de toekomst voorkomen worden?
 
Mogelijke oorzaken
Voor varkenshouders is de brandoorzaak moeilijk na te gaan. Zij voldoen immers aan alle brandveiligheidseisen. Ook is er een concreet Actieplan Stalbranden opgesteld en uitgevoerd. Toch blijven de branden steeds vaker voorkomen. Uit het onderzoek naar stalbranden zijn de volgende meest voorkomende oorzaken gevonden:

  • (Kortsluiting in) elektriciteit;
  • Werkzaamheden;
  • Oververhitting/zelfontbranding van machines.
Daarnaast schijnt ook explosie, (hooi)broei en brandstichting regelmatig voor te komen. Mogelijk neemt de kans op stalbrand de laatste tijd toe, gezien door schaalvergroting intensiever gebruik gemaakt wordt van elektrische apparatuur en installaties. Daarnaast is sinds 2012 een luchtwasinstallatie verplicht gesteld, welke wegens elektriciteit brandgevaarlijk kan zijn.
 
Preventie- en bestrijdingsmogelijkheden
Het voorkomen van een mogelijke stalbrand begint al bij het ontwerp van de stal zelf. Architect en bouwbedrijf dienen extra rekening te houden met de voor hun bekende brandveiligheidsrisico’s. Daarnaast zijn andere veiligheidsbevorderingen naar boven gekomen uit het onderzoek. Denk hierbij aan contact met agrarische verzekeraars, het op tijd informeren van de brandweer en kennis vergaren bij brand- en bouwdeskundigen. Enkele belangrijke aanbevelingen zijn:
  • Veehouder voorlichten over risico’s en gevolgen;
  • Brandveiligheid als ontwerp- en bouwvoorwaarde;
  • Geen brandgevaarlijke (isolatie)materialen gebruiken;
  • Brandkleppen in ventilatiekanalen op de juiste manier aanbrengen;
  • Aanleg en onderhoud voor alle apparatuur;
  • Voorzorgsmaatregelen bij het doen van werkzaamheden.
Naast deze aanbevelingen zijn er veel nieuwe technologieën die waarschijnlijk binnenkort een rol gaan spelen binnen de stalbrandpreventie. Denk hierbij aan bijvoorbeeld sprinklerinstallaties. Deze waren voorheen niet mogelijk vanwege verroesting van het metaal door de agressieve ammoniaklucht.
 
Risico’s en gevolgen
Het is natuurlijk vreselijk dat er jaarlijks duizenden dieren omkomen in een stalbrand. Dit is niet leuk voor de dieren, de boer en de landbouw, maar daar blijft het niet tot beperkt. Getroffen (pluim)veehouders kampen vaak jaren later nog met de gevolgen. De veehouders zijn niet alleen hun dieren kwijt, maar hierdoor vaak ook hun inkomsten. Zij komen zo in financiële problemen. In enkele gevallen wordt bij een stalbrand ook de woonruimte van de veehouder aangetast. Wonen en werken wordt op die manier onmogelijk gemaakt. Daarbij kunnen zij ook geen producten meer leveren aan derden en zullen zij op korte termijn geen veevoer en andere benodigdheden meer aanschaffen.
 

Terug